Η εννιάχρονη Μαριτίνα παραπονείται ότι οι συμμαθήτριές της δεν παίζουν μαζί της ή την περιγελούν. «Μαμά, η Φωτεινή με κοροϊδεύει, μου λέει συνέχεια ότι φοράω γυαλιά και είμαι σαν κουκουβάγια, δεν με θέλει στην παρέα. Πλησιάζω τη Γεωργία που είναι με τις φίλες της και μου λέει: “Φύγε αποδώ γιατί κάτι λέμε”. Αυτό συμβαίνει συνέχεια. Στενοχωριέμαι πολύ, δεν έχω με ποιον να παίξω».
Γιατί συμβαίνει αυτό
Οι αιτίες που προφασίζονται τα παιδιά για να αποκλείσουν κάποιους συμμαθητές από την παρέα τους είναι πάρα πολλές. Ενίοτε αυτό συμβαίνει όταν έχουν μαλώσει ή διαφωνήσει ή όταν κάποιος είναι επιθετικός και εριστικός· επίσης, όταν κάποιο παιδί είναι δειλό, εσωστρεφές, καλός μαθητής, νέος στην τάξη ή παρουσιάζει κάποια ιδιαιτερότητα –είναι παχουλό, φορά γυαλιά– κι είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο ή δεν αντιδρά στην κοροϊδία.
Συνήθως, ένας είναι ο αρχηγός στα πειράγματα και οι άλλοι ακολουθούν. Τα παιδιά θύματα, που υφίστανται αυτή την κατάσταση, όπως είναι φυσικό, δυσκολεύονται πολύ να δεχτούν την απόρριψη. Συχνά θυμώνουν, κλαίνε ή αρχίζουν να έχουν αμφιβολίες για τον εαυτό τους.
Τι μπορείτε να κάνετε
-Προσπαθήστε να μάθετε γιατί το παιδί έχει αποκλειστεί από τους φίλους του, χωρίς να το κρίνετε.
-Να είστε διακριτικοί στα παράπονά του, να το ακούτε προσεκτικά, αποφεύγοντας όμως να αναμειχθείτε. Μην προσπαθήσετε, δηλαδή, να λύσετε εσείς τις διαφορές του με τα άλλα παιδιά.
-Προτρέψτε το να αντιδράσει, διδάξτε του τρόπους, δώστε του εναλλακτικές λύσεις και συμβουλέψτε το να κάνει παρέα με κάποιο άλλο παιδί, που σίγουρα είναι διαθέσιμο.
-Διαβεβαιώστε το πως, έστω κι αν δεν γίνεται δεκτό από κάποια παιδιά, αυτό δεν συνιστά πρόβλημα. Δεν γίνεται πάντα να αρέσουμε σε όλους, και αυτό είναι εντάξει.
-Αν αντιληφθείτε ότι υπάρχουν κάποιοι συγκεκριμένοι λόγοι για τους οποίους οι συμμαθητές του αποφεύγουν το παιδί στο σχολείο, όπως η συμπεριφορά του ή οι επιδόσεις του, η κοινωνική ή οικονομική κατάσταση της οικογένειάς του, βοηθήστε το να αποδεχθεί αυτές τις διαφορές. Συγχρόνως, επισημάνετέ του πως πρέπει να δουλέψει τα αδύνατα σημεία του και να εντοπίσει τα δυνατά του αντλώντας από αυτά χαρά και υπερηφάνεια.
Ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους είναι να ανακαλέσετε μια δική σας παρόμοια εμπειρία από το παρελθόν. Εξηγήστε του τι είχατε κάνει εσείς σ’ αυτή την περίπτωση. Πώς νιώσατε, πώς αντιδράσατε και πώς διαχειριστήκατε τα αισθήματα απόρριψης.
Βρείτε εναλλακτικές λύσεις, όπως το να γραφτεί σε κάποιον αθλητικό σύλλογο ή να αφοσιωθεί σε κάποιο χόμπι.
Ενθαρρύνετέ το να κάνει παρέα με παιδιά της γειτονιάς ή με παιδιά δικών σας φίλων και συγγενών.
Αλεξάνδρα Καππάτου, Ψυχολόγος-Παιδοψυχολόγος