Όταν επισκέπτεσαι τη Μονή Καλυβιανής νιώθεις να επιβεβαιώνονται τα λόγια: «Εδώ η ψυχή βυθίζεται σε ειρήνη βαθιά…»
Γαλήνη, ελπίδα, αγαλλίαση, πίστη… νιώθει κανείς όταν βρίσκεται την Ιερά Μονή Παναγίας Καλυβιανής. Ένα από τα πιο σημαντικά προσκυνήματα της Κρήτης, όπου κάθε Δεκαπενταύγουστο συρρέουν χιλιάδες πιστοί που έρχονται ακόμη και με τα πόδια θέλοντας να εκπληρώσουν κάποιο τάμα!
Η γυναικεία Μονή ανήκει στο Δημοτικό Διαμέρισμα Φανερωμένης του Δήμου Φαιστού και απέχει 60 χλμ. από το Ηράκλειο.
Η τρίκλιτη εκκλησία του μοναστηριού είναι αφιερωμένη στο Γενέσιο, τον Ευαγγελισμό και την Κοίμηση της Θεοτόκου.
Στο μοναστήρι στεγάζονται πολλά φιλανθρωπικά ιδρύματα, όπως το Ορφανοτροφείο «Στοργή της Παναγίας», το Γηροκομείο «Οι Άγιοι Δέκα», το Κέντρο εφηβικής προστασίας «Η Αγία Σκέπη» και η Παιδική προστασία «Η Θεοτόκος».
Επίσης λειτουργούν εργαστήρια Ιεροραπτικής, Αγιογραφίας, Υφαντικής, Μουσείο Εκκλησιαστικού και λαογραφικού τύπου, δημοτικό σχολείο και νηπιαγωγείο για τα παιδιά των ιδρυμάτων και της γύρω περιοχής.
Όπως αναφέρεται στο imga.gr Ἀπό τά βυζαντινά χρόνια ὑπῆρχε στήν Καλυβιανή ἀνδρικό Μοναστήρι, ἀπομεινάρι τοῦ ὁποίου εἶναι τό ἐκκλησάκι τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς, τοῦ 14ου αἰ., στό ὁποῖο κατά τήν παράδοση βρέθηκε ἡ Θαυματουργός εἰκόνα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ. Τό Μοναστήρι αὐτό καταστράφηκε ἀπό τούς Τούρκους.
Ἀκολούθησε μία περίοδος πού οἱ μοναχοί σκορπισμένοι ἀπό τόν φόβο τῶν Τουρκῶν ζοῦσαν σάν καλυβίτες. Ὁ τάφος τοῦ ὑπάρχει πίσω ἀπό τό Ἱερό του Καθολικοῦ της Μονῆς καί λίγο πιό ἀριστερά βρίσκεται Ναός ἀφιερωμένος σ΄αὐτόν. Ἑορτάζει στά ἐννιάμερα τῆς Παναγίας, στίς 23 Αὐγούστου. Τό Μοναστήρι ἀποκτᾶ καί πάλι ζωή μέ ἐπίκεντρο τό μικρό ἐκκλησάκι.
Τά βιβλία τῆς Μονῆς, χρονολογοῦνται ἀπό τό ἔτος 1873 καί δείχνουν πώς ἐπιτελεῖτο καί τότε φιλανθρωπικό ἔργο πρός πάσχοντας άνθρώπους. Στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰ. ἐπί Ἀρχιερατείας τοῦ Ἐπισκόπου Ἀρκαδίας Βασιλείου Μαρκάκη, κτίζεται τό ἔτος 1927 ὁ Ι. Ν. τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, ποῦ τώρα λειτουργεῖ ὡς καθολικό της Μονῆς.
Τό ἔτος 1956 ὅταν Ἐπίσκοπος Ἀρκαδίας ἐκλέγεται ὁ μετέπειτα Ἀρχιεπίσκοπος Κρήτης Τιμόθεος Παπουτσάκης, στή Μονή ὑπάρχει μόνο ἕνας μοναχός, ὁ π. Εὐμένιος Συγγελάκης. Ὁ νέος Ἐπίσκοπος μελετᾶ τίς ἀνάγκες τῆς περιοχῆς καί ἀποφασίζει τήν δημιουργία φιλανθρωπικοῦ ἔργου στό χῶρο τῆς Μονῆς. Ἡ Μονή μετατρέπεται σέ γυναικεία μέ τή χειροθεσία τῶν πρώτων ἀδελφῶν.
