H ώρα των διακοπών είναι πολύ δύσκολη για όλα τα χωρισμένα ζευγάρια, κυρίως δε για όσους έχουν χωρίσει πρόσφατα και φτάνει η ώρα που το παιδί για πρώτη φορά θα βρεθεί μόνο με τον έναν.
Μερικές φορές το μικρό παιδί δυσκολεύεται να πάει διακοπές με τον γονιό με τον οποίο δεν έχει καθημερινή επαφή, περνώντας δεκαπέντε μέρες ή και έναν μήνα μαζί του, όντας ταυτόχρονα μακριά από τον γονιό με τον οποίο ζει. Στις περιπτώσεις που υπάρχουν έντονες διαμάχες μεταξύ των δύο γονιών και το παιδί έχει υπάρξει μάρτυρας, ίσως πιέζεται ακόμα περισσότερο ν’ αποχωριστεί τον γονιό με τον οποίο συγκατοικεί, καθώς αισθάνεται ότι τον «προδίδει».
Πώς να το χειριστείτε
Αν είστε ο γονιός που ζει με το παιδί, θα πρέπει να το πείσετε ότι οι χωριστές διακοπές αποτελούν μια σπουδαία ευκαιρία να περάσει περισσότερο χρόνο με τον άλλο γονιό του – συνήθως τον πατέρα.
Η στάση σας θα πρέπει να αποπνέει σταθερότητα και σιγουριά, δηλαδή ότι οι διακοπές με τον άλλο γονιό του είναι απαραίτητες και μη διαπραγματεύσιμο ζήτημα.
Σε περίπτωση που το παιδί σάς πει «δεν θέλω να πάω», θα του εξηγήσετε ότι είναι δικαίωμα και υποχρέωση του μπαμπά να περάσει κάποιες μέρες μαζί του, ώστε να μοιραστούν ευχάριστες δραστηριότητες, να παίξουν, να κάνουν περιπάτους κ.λπ.
Συνεννοηθείτε με τον άλλο γονιό για τα πράγματα που ίσως πρέπει να προσέχει στη διάρκεια των διακοπών (λ.χ. διατροφικές συνήθειες του παιδιού) και ενημερώστε τον για πράγματα που μπορεί να διευκολύνουν τη συμβίωσή του με το παιδί αυτό το διάστημα. Προτείνετε π.χ. δραστηριότητες που μπορεί να αρέσουν στο παιδί κ.λπ.
Είναι σημαντικό όταν το παιδί εκφράσει την επιθυμία να μιλήσει μ’ εσάς, που δεν είστε μαζί του στις διακοπές, να έχει τη δυνατότητα να το κάνει.
Τα μικρά παιδιά συνήθως επιδιώκουν να επικοινωνούν με τον γονιό με τον οποίο ζουν μαζί.
Αν, όμως, το παιδί αρνείται να σας μιλήσει, δεν σημαίνει ότι σας ξέχασε. Ακόμα κι αν κάποια φορά δεν θελήσει να σας ακούσει, είναι σημαντικό γι’ αυτό ότι τηλεφωνήσατε.
Αν το παιδί είναι πολύ μικρό ή είναι η πρώτη φορά που θα απομακρυνθεί από τη μητέρα του, μια καλή λύση είναι ο άλλος γονιός να το ακολουθήσει εκεί όπου παραθερίζει. Θα έχει τη δυνατότητα να περνά αρκετές ώρες της ημέρας μόνος μαζί του, χωρίς να διαταραχθεί το πρόγραμμα του παιδιού.
Επίσης, θα μπορούσαν οι γονείς να συμφωνήσουν, ώστε ο τόπος διακοπών να εξυπηρετεί και τους δύο.
Μια καλή ιδέα είναι να υπάρχει στην παρέα μια οικογένεια με παιδιά, ώστε κι εκείνο να αισθάνεται πιο άνετα.
Ανεξάρτητα από τα δικά σας προβλήματα, πρέπει να δίνεται η δυνατότητα στο παιδί να επικοινωνεί ανεμπόδιστα και με τους δύο γονείς του, ακόμα και στην περίπτωση που βρίσκεστε με τον πρώην σύζυγό σας εν μέσω δικαστικής διαμάχης.
«Αν έχω νέα σχέση, να πάρω μαζί τον/τη σύντροφό μου;»
Τα παιδιά χρειάζονται χρόνο για να αφομοιώσουν το διαζύγιο των γονιών και το γεγονός ότι δεν θα είναι ποτέ ξανά η οικογένειά τους μαζί. Αυτή είναι μια μακρά και αρκετά πολύπλοκη διαδικασία, κατά την οποία το παιδί περνά από διάφορες φάσεις. Γι’ αυτό απαιτούνται προσεκτικοί χειρισμοί στην εμφάνιση νέων συντρόφων.
Τι σας προτείνω
Σε κάθε περίπτωση, το παιδί θέλει να περάσει χρόνο με τον γονιό του και όχι με τον/τη νέο/α του σύντροφο. Αν, παρ’ όλα αυτά, η νέα σχέση του γονιού είναι σοβαρή και ίσως ετοιμάζεται να ξαναπαντρευτεί, και πάλι δεν θα πρέπει ο/η σύντροφος να περάσει όλες τις διακοπές μαζί με τον γονιό και το παιδί.
Ακόμα κι αν είναι ο/η σύντροφος μαζί, θα πρέπει ο γονιός να ασχολείται κυρίως με το παιδί. Αυτό ισχύει και στις νέες οικογένειες· ο γονιός οφείλει να περνάει χρόνο με το παιδί του κάνοντας διάφορες δραστηριότητες, ενώ ο/η νέος/α σύζυγος να περιορίζεται σε μετρημένο και διακριτικό ρόλο.
Δεν συνιστώ να πάρει ο γονιός τον/τη σύντροφό του μαζί στις διακοπές, αν το παιδί προηγουμένως δεν έχει γνωριστεί με το συγκεκριμένο πρόσωπο και δεν έχει περάσει ικανό χρονικό διάστημα μετά τον χωρισμό.
Αλεξάνδρα Καππάτου Ψυχολόγος-Παιδοψυχολόγος