Μαρτάκια, το έθιμο της πρώτης μέρας της Άνοιξης!

Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος καλοσωρίζουμε την πιο όμορφη εποχή του χρόνου, με τα αγαπημένα μας Μαρτάκια!!!
Παλιότερα οι γιαγιάδες και οι μαμάδες μας, κάθε 1η του Μάρτη μας φόραγαν στο χέρι, μια άσπρη και μια κόκκινη κλωστή πλεγμένες μεταξύ τους, για να μη μας “κάψει” ο ήλιος.
Ένα έθιμο που συνεχίζεται και σήμερα, με τη διαφορά ότι τα μαρτάκια με τις δυο απλές κλωστούλες, έχουν εξελιχθεί σε πολύ όμορφα βραχιολάκια διακοσμημένα με χάντρες, ματάκια και διάφορα άλλα στολιδάκια.

Μαρτάκια

Ποιά είναι όμως η ιστορία του Μάρτη;

Σύμφωνα λοιπόν με τη λαϊκή παράδοση πρόκειται για ένα παμπάλαιο έθιμο, με βαλκανική διασπορά. Πιστεύεται ότι έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα, και συγκεκριμένα στα Ελευσίνια Μυστήρια. Οι μύστες των Ελευσίνιων Μυστηρίων έδεναν μια κλωστή, την Κρόκη, στο δεξί τους χέρι και το αριστερό τους πόδι.
Στην Ελλάδα επικρατεί η συνήθεια να δένουμε στο αριστερό ή και στα δύο χέρια λίγο πιο πάνω από τον καρπό, ένα βραχιολάκι από κόκκινη και λευκή κλωστή. Η κλωστή αυτή μπαίνει την πρώτη Μαρτίου, και πέφτει από μόνη της, ή βγαίνει την τελευταία μέρα του Μαρτίου, από όπου και πήρε το όνομα «Μάρτης».

Είναι ένα έθιμο σύμφωνα με το οποίο αυτός που φορά το Μάρτη, κυρίως τα μικρά παιδιά, προστατεύονται είτε από ασθένειες γενικά ή «για να μην τα κάψει ο ήλιος» / για να «μην τα μαυρίζει ο ήλιος» ή για να «μην τα πιάνει το μάτι». Συμβολικά το λευκό και το κόκκινο χρώμα τα συναντάμε συχνά στη δεισιδαιμονία όταν είναι να αποτρέψουμε κάποιο κακό.

Το ιδιότυπο αυτό ασπροκόκκινο βραχιολάκι, όταν έφευγε ο Μάρτιος, στην κεντρική Ελλάδα τουλάχιστον, το έβγαζαν και το κρεμούσαν στο πιο ψηλό κλαδί των δένδρων που ήταν κοντά στα σπίτια με τις χελιδονοφωλιές, διότι ο Μάρτιος είναι ο μήνας της εαρινής μετανάστευσης πτηνών από την Αφρικανική ήπειρο στην Ελλάδα κυρίως και στα Βαλκάνια κατ’ επέκταση.

Μαζί με τα υγιή χελιδόνια όμως, μεταναστεύουν και ασθενή.

Μάλιστα το ασθενές χελιδόνι εάν δει κόκκινο χρώμα, το αποφεύγει και δεν πλησιάζει, αντιθέτως το υγιές χελιδόνι μαζεύει την ασπροκόκκινη κλωστίτσα που την βρίσκει στο ψηλό κλαδί του δένδρου και τη μεταφέρει στη φωλιά του, για να αποτρέψει την χρήση της από τον ασθενή εισβολέα και να κλωσήσει τα υγιή αυγά του.

Μιλήστε λοιπόν στα παιδιά σας γι΄αυτό το έθιμο και φτιάξτε το δικό σας Μάρτη!

Σχολιάστε