Ο όρος «επικοινωνία» θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης ζωής. Συγκεκριμένα, θεωρείται μία διαδικασία ανταλλαγής σκέψεων, ιδεών, συναισθημάτων και επιθυμιών, που έρχεται σε πέρας με τη δύναμη του λόγου. Ο λόγος, είναι το πολυτιμότερο μέσο, που διαθέτει ο άνθρωπος κι έχει άμεση σχέση με την νοημοσύνη του, τα συναισθήματα του και γενικότερα την προσωπικότητα του.
Τι είναι η Λογοθεραπεία;
Η Λογοθεραπεία είναι μία εξειδικευμένη επιστήμη του χώρου υγείας, που ασχολείται με την πρόληψη, την αξιολόγηση, τη διάγνωση, τη θεραπεία και την επιστημονική μελέτη των διαταραχών της ανθρώπινης επικοινωνίας (λεκτικής και μη), ομιλίας, φωνής, λόγου, μάσησης (δυσφαγίας) στον ενήλικο και παιδικό πληθυσμό.
Πιο συγκεκριμένα, η λογοθεραπεία αφορά:
-την επικοινωνία, δηλαδή την ανταλλαγή πληροφοριών, ιδεών, επιθυμιών, καθώς και συναισθημάτων μεταξύ των ανθρώπων.
– Την ομιλία, δηλαδή τον συνδυασμό των ήχων για την άρθρωση των λέξεων, τη σωστή ποιότητα της φωνής και τον ομαλό ρυθμό.
– Τον λόγο, δηλαδή την αναγνώριση των λέξεων/εννοιών που ακούει ένα άτομο στο περιβάλλον του και την ικανότητα συνδυασμού των λέξεων αυτών για το σχηματισμό προτάσεων.
– Την σίτιση και κατάποση, δηλαδή την ικανότητα του ατόμου να φέρει την τροφή στο στόμα, να τη διαχειριστεί, να την μασήσει και να την καταπιεί.
Με τι και με ποιους τομείς ασχολείται ο λογοθεραπευτής;
Ο λογοθαρεπευτής παρέχει εξειδικευμένες κλινικές υπηρεσίες (όπως είναι η αξιολόγηση, η διάγνωση, καθώς και η θεραπευτική παρέμβαση) τόσο στα παιδιά, όσο και στους ενήλικες με τις ακόλουθες διαταραχές:
– Αρθρωτικές διαταραχές.
– Καθυστέρηση στην ανάπτυξη της ομιλίας και του λόγου.
-Διαταραχή της ροής της ομιλίας (τραυλισμός – επαναλαμβάνει ήχους/λέξεις, ταχυλαλία – μιλάει γρήγορα).
– Επίκτητη παιδική αφασία.
– Διαταραχές του αυτιστικού φάσματος [ΔΑΦ].
– Αναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή (Developmental Language Disorder: DLD)
– Μαθησιακές διαταραχές.
-Αναπτυξιακή δυσαρθρία.
-Επίκτητη δυσαρθρία.
– Αναπτυξιακή λεκτική δυσπραξία.
-Δυσφωνίες.
– Διαταραχές φωνής, ομιλίας, λόγου, λόγω βαρηκοΐας και ακουστικής
επεξεργασίας, κατόπιν κοχλιακής εμφύτευσης.
– Βαρηκοϊα/κωφωση/ κοχλιακή εμφύτευση.
-Χειρουργικές επεμβάσεις κεφαλής και τραχήλου (λαρυγγεκτομή, γλωσσεκτομή).
– Νευρογενείς κινητικές διαταραχές ομιλίας (επίκτητη δυσπραξία και
δυσαρθρίες).
– Νευρολογικές διαταραχές και Σύνδρομα.
– Νοητική Υστέρηση.
– Εγκεφαλικά επεισόδια – αφασίες.
– Κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις [ΚΕΚ].
– Διαταραχές κατάποσης (Δυσφαγία).
– Σχιστίες χείλους και υπερώας.
Πότε ένας γονέας πρέπει να προβληματιστεί για κάτι που παρατηρεί;
Είναι ευρέως γνωστό ότι η ανάπτυξη της ομιλίας και του λόγου του παιδιού είναι διαφορετική και αποτελεί μία πολύπλοκη διαδικασία. Γι’ αυτό το λόγο, σκόπιμο θεωρείται ο γονέας να είναι ενήμερος για να τα αναπτυξιακά στάδια λόγου και ομιλίας και να παρατηρεί την ανάπτυξη του παιδιού του με βάση αυτών.
Πότε πρέπει να αποταθεί ένας γονέας σε λογοθεραπευτή;
Πολλά και διαφορετικά αίτια μπορούν να δικαιολογήσουν μία παραπομπή σε κάποιον λογοθεραπευτή. Για παράδειγμα, τα παιδιά, τα οποία έχουν ιατρικό ιστορικό από την γέννηση τους, θα ήταν σκόπιμο να αξιολογηθούν σε μικρή ηλικία,έτσι ώστε να σκιαγραφηθούν οι πιθανές δυσκολίες και να σχεδιαστεί άμεσα το σχέδιο παρέμβασης.
Είναι, επίσης, σημαντικό να σημειωθεί ότι η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική σε παιδιά μικρής ηλικίας. Συγκεκριμένα, παιδιά 24-30 μηνών, μπορούν σχετικά εύκολα να ανακάμψουν τις γλωσσικές δυσκολίες με σωστή και μεθοδευμένη παρέμβαση.
Ειδικότερα, τα παιδιά, που στην ηλικία 18 μηνών παρουσιάζουν μειωμένο εκφραστικό λεξιλόγιο (κάτω από 50 λέξεις), πρέπει να αξιολογούνται άμεσα.
Εν συνεχεία, τα 2 έως 4 έτη θεωρούνται τα πιο κρίσιμα έτη για παρέμβαση, λόγω της πλαστικότητα του εγκεφάλου, η οποία επιτρέπει την πιο εύκολη και αποτελεσματική αφομοίωση των ερεθισμάτων, που δέχεται το παιδί.
Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω, οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί παιδιών μικρής ηλικίας, οφείλουν να είναι σε θέση, μόλις εντοπίσουν πιθανές δυσχέρειες στην επικοινωνία σε ευρύτερο πλαίσιο, να παραπεμφθούν ή να παραπέμψουν σε ένα λογοθεραπευτή για αξιολόγηση, αντίστοιχα.
Εν κατακλείδι, η έγκαιρη πρόληψη και παρέμβαση, προϋποθέτει μία καλύτερη πρόγνωση για το μέλλον του παιδιού.
Κοτσάνπαπα Ειρήνη, Λογοθεραπεύτρια & MSc Ειδική Παιδαγωγός
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 6982396152
Facebook: Kotsanpapa Eirini ● BSc Λογοθεραπεύτρια & MSc Ειδική Παιδαγωγός
Instagram: elogotherapeia
Εξαιρετικό το άρθρο. Κατατοπιστικό και απόλυτα κατανοητό για θέματα που αφορούν την λογοθεραπεία και απασχολούν πολλούς γονείς. Συνεχίστε την καλή προσπάθεια.