Οι ιώσεις –και οι λοιμώξεις γενικότερα- είναι τόσο παλιές όσο κι ο άνθρωπος και είναι συχνότατες, ιδίως το φθινόπωρο, την άνοιξη και τον χειμώνα.
Οι κοινές ιώσεις και η συχνότητα τους…
Όπως γνωρίζουμε, τα πιο μικρά παιδιά είναι εκείνα που νοσούν συχνότερα, μια που το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν έχει ακόμα “εμπειρία” ενάντια σε πολλά μικρόβια.
Ένα μωρό που αποτελεί πρώτο παιδί της οικογένειας και περιβάλλεται από ενήλικες, συνήθως εμφανίζει τις πρώτες του ιώσεις όταν μεγαλώσει λίγο και αρχίσει να έρχεται σε επαφή με άλλα παιδιά. Τότε μπορεί να αρρωσταίνει αρκετά συχνά, ακόμα και δέκα φορές τον χρόνο –ανάλογα με το παιδί- χωρίς αυτό να σημαίνει ότι “έχει κάτι”. Βέβαια οι γονείς συχνά απελπίζονται, όμως είναι σημαντικό να καταλάβουν πως αυτό δεν είναι παρά ένα στάδιο και, μεγαλώνοντας θα αρρωσταίνει όλο και λιγότερο.
Όχι άσκοπες αντιβιώσεις!
Σ’ αυτό το στάδιο, πλάι στους γονείς υπάρχει ο παιδίατρος. Ακολουθούν τις οδηγίες του για την αντιμετώπιση του πυρετού, για την αντιμετώπιση της δυσκολίας στην αναπνοή και τη σίτιση, που έχει συχνά μια ίωση, στις πρώτες μέρες ειδικά. Σ’ αυτή τη φάση ο παιδίατρος καλείται να εξετάσει το παιδί και να απαντήσει στο ερώτημα αν πρόκειται για μια απλή ίωση ή έχει κάτι επιπλέον (πχ ωτίτιδα, βρογχίτιδα ή κάτι σοβαρότερο), για το οποίο θα χρειαστούν ίσως εξετάσεις ή επιπλέον θεραπεία, με αντιβιοτικά ή άλλα φάρμακα. Εάν η ίωση είναι απλή, σαφώς δεν δίνουμε αντιβίωση. Αν χρησιμοποιούμε άσκοπα αντιβιοτικά, με τον καιρό θα επιβιώσουν τα ισχυρότερα μικρόβια, κι έτσι τα αντιβιοτικά, φορά με τη φορά, σύντομα θα είναι άχρηστα. Δεν γίνεται, λοιπόν, να δίνουμε αντιβίωση σε κάθε πυρετό που κάνει το παιδί χωρίς να υπάρχει λόγος. Ευτυχώς στις μέρες μας είναι πια ελάχιστοι οι γονείς που επιμένουν στη χορήγηση αντιβίωσης, όπως είναι ελάχιστοι και οι γονείς που αυτοσχεδιάζουν.
Τώρα, όσο περνούν οι μέρες και η ίωση εξελίσσεται, θα πρέπει οι γονείς να παρακολουθούν το παιδί και να αναγνωρίζουν τυχόν σημάδια επιδείνωσης, αφού δεν είναι πάντα δεδομένο πως η αρρώστια του παιδιού θα ακολουθήσει μια προβλέψιμη πορεία. Πραγματικά, κάποιες επιπλοκές ενδέχεται να παρουσιαστούν πχ. μετά από δυο-τρεις μέρες.
Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να έχουν εκπαιδευτεί από τον παιδίατρο, ώστε να ξανα-εξετάσει το παιδί αν αλλάξουν τα δεδομένα. Δεν χρειάζεται υπερβολική ανησυχία ούτε πανικός.
Και βέβαια, κάθε μια νέα ίωση είναι μια διαφορετική περίπτωση. Ή, για να ακριβολογούμε, κάθε καινούργιος πυρετός που κάνει το παιδί είναι μια διαφορετική περίπτωση –αφού όλοι οι πυρετοί δεν είναι πάντα ιώσεις.
Πρόληψη και ψυχολογία…
Τώρα, όσον αφορά την πρόληψη, εκτός από όλα αυτά που έχουν ειπωθεί χίλιες φορές (πλύσιμο των χεριών κ.λπ), έχει μεγάλη σημασία να εξασφαλίσουμε στο παιδί μας ένα υγιεινό περιβάλλον (όπου πχ. κανένας δεν καπνίζει), ενώ ταυτόχρονα να δυναμώσουμε τις άμυνές του καλλιεργώντας του από νωρίς σωστές διατροφικές συνήθειες και σωστές συνήθειες ύπνου. Ταυτόχρονα ας έχουμε στο νου μας (όταν με το καλό θα έχουμε πια επανέλθει στις παλιές συνήθειες) πως τα παιδιά που μένουν μες στο σπίτι αποφεύγοντας το “κρύο” δεν είναι πιο υγιή. Αντίθετα, ας προτιμήσουμε να φέρουμε το παιδί μας κοντά στη φύση και τον αθλητισμό. Εξάλλου, η καλή ψυχολογική κατάσταση ενδυναμώνει την άμυνα του οργανισμού.
Στέλλα Κανάκη, Παιδίατρος